ALGEMEEN STUKJE Fairlady/Z/ZX HISTORIE

ga naar de website

De naam Datsun:

Een in Amerika getrainde ingenieur, genaamd Sotaro Hashimoto, startte de "Kwaishinsha Company" met de specifieke bedoeling om auto's te produceren in Japan. Zijn drie financiers waren Kenjiro Den, Rokuro Aoyama en Metaro Takeuchi. Om zijn drie financiers te eren heeft Sotaro zijn eerste auto naar hun vernoemd door hun initialen van hun achternamen samen te voegen; DAT. DAT betekend in Japans ook "hare", (wat volgens mij haas betekend, of dat weer op snelheid geduid heeft weet ik niet). Na heel wat naamsveranderingen en fusies ondergaat de firma in 1930 een financiële reorganisatie. Een nieuwe serie kleine auto's geeft de doorslag om een nieuwe firma naam te nemen. Omdat elke nieuwe auto is ontwikkeld uit een oud model, word elk "kind" van DAT dus DATSON. Uiteindelijk word in 1932 of '33 de naam veranderd naar DATSUN. Er worden twee mogelijke redenen aangegeven voor deze uiteindelijke naam.
1) Het woord "SUN" betekend verlies of ongewilde gebeurtenis, misschien dat daarom de firmanaam is veranderd nadat een orkaan de nieuwe DAT fabriek had overstroomd.
2) Het woord "SUN" betekend ook zon, wat wellicht verwijst naar de zon die op Japanse nationale vlag prijkt.

Vlag van Japan; De rijzende zon

Alle sportmodellen die in de toekomst van de band rollen worden in Amerika met modelnummers aangeduid terwijl ze in  geboorteland Japan, Fairlady Z genoemd worden. De oorsprong van de naam  Fairlady ligt bij een musical. Het verhaal gaat dat toen één van de eerste Nissan afgevaardigden Amerika bezocht, nadat men Datsuns begon in te voeren, naar een musical (genaamd My Fair Lady) ging op Broadway en daar zo van onder de indruk was dat hij besloot de nieuwe serie sportwagens om die reden Fairlady te noemen.

Het begin van de best verkochte sportwagen serie ter wereld

S211:

Fairlady S211, 1959

De eerste serieuze aanval op de sportauto markt in Amerika. Wat gedomineerd werd door MG, Jaguar, Triumph en Austin-Healey. In 1959 komt de S211 op de markt. Deze sportwagen heeft de mechanische onderdelen van de 210 sedan, inclusief de 998cc motor met 34Bhp. De body is van glas fiber. De auto word later opgewaardeerd en SPL212 genoemd, door de motor van de 310 te plaatsen met 1189cc en 48Bhp, later word deze auto SPL213 genoemd met 55Bhp. Uiteindelijk worden er ongeveer 500 stuks van verkocht, maar deze sportwagens legden de basis van de toekomst.

Japan: Fairlady 1500/1600/2000

Fabrieksaanduiding:  SP(L)310/SP(L)311/SR(L)311

Japanse 1500(SP310)

Deze sportwagen maakte zijn intrede op de Tokyo Motor Show in 1961. Deze auto leek sterk op de MG-B* (welke nog niet geïntroduceerd was), maar was veel kleiner/smaller om aan de Japanse belastingeisen te voldoen.

*)  Om de discussie gelijk maar de wereld uit te helpen middels een citaat: "Volgens liefhebbers van Engelse auto's, was de Fairlady een kopie van de MG-B. Daar de Fairlady maanden eerder op de markt kwam dan de MG-B en omdat het in die tijd een enorm proces was om een nieuw model productie rijp te maken is dit onmogelijk". Maar andersom net zo. Er is hier dus geen sprake van het beroemde gezegde: "Beter goedkoop gejat dan duur gekocht".

De SP310 was een 3 zitter wat erg ongebruikelijk was. De derde zitplaats, welke dwars over achterin de auto geplaatst was, leek erg op de manier waarop passagiers nu achterin een 2+2 zitten (of moet ik zeggen gepropt). De motor is een 1.5 (1488cc) van de Nissan Cedric (van oorsprong B(ritish) M(otor) C(ompany)/Austin) en heeft 71Pk. Topsnelheid is 155 km/h, gewicht 870kg. Het heeft een chassis met een X-vormig hulpframe wat de bodempartij verstevigd ter hoogte van de deuren en een tweede traverse versterkt de voorzijde. De auto heeft een stalen body. De ophanging voor is met draagarmen in triangel vorm met schroefveren. De auto heeft achter een starre achteras, half elliptische bladveren en is achterwiel aangedreven.

De exportversie, links gestuurd(!), verschijnt officieel in juni 1963. Dit wordt in de type aanduiding weergegeven met een L. Deze exportversie heeft twee SU carburateurs en een licht verhoogde compressie verhouding en levert nu 80Pk.

In Augustus 1964 verdwijnt de 3e zitplaats en word het een echte tweezitter met daardoor meer plaats voor de bestuurder en een fatsoenlijk cabriodak. 6.905 Datsun 1500's zijn er gebouwd bijna zonder uitzondering voor de USA. In de USA heten ze Datsun Sports i.p.v. Fairlady omdat de importeur deze naam niet stoer genoeg vond klinken.

USA 1500 (SPL310)

In mei 1965 verscheen de verder ontwikkelde Fairlady/Sports 1600 oftewel SP(L)311. Deze is uiterlijk te herkennen aan een andere grille (3 spijltjes i.p.v. rechthoekige mazen).

Maar deze SP(L)311 heeft duidelijk meer vermogen onder de kap. De belangrijkste verandering is het vergroten van de motorinhoud tot 1.6ltr. Deze levert nu 96SAE-Pk bij 6000rpm. Topsnelheid 165km/h. Meest opvallende verandering in het interieur: Dashboard met 2 grote en meerdere kleine klokken i.p.v. 4 even grote klokken. Nu raakten ook de Amerikaanse media geïnteresseerd, temeer omdat de nieuwkomer in 1966 bij de SCCA (Sports Car Club of America) races in de klasse seriesportwagens het won. Er zijn 27.384 Datsun 1600's gebouwd, voornamelijk voor Amerika.

USA 1600 (SPL311)  

In het najaar van 1967 verscheen de SR(L)311/2000 met 2.0 ltr motor en vijf versnellingsbak. Dit model werd naast de 1600/SP311 verkocht tot 1970. De nieuwe motor was nog steeds gebaseerd op het R-serie gietblok (van Austin), maar nu met een langere slag en een nieuw geconstrueerde lichtmetalen cilinderkop met bovenliggende nokkenas en anders gevormde verbrandingskamers. Een temperatuur gestuurde ventilator zorgde voor voldoende koeling. De versnellingsbak is nu standaard 5 versnellingen (was eerder optie). Het onderstel bleef vrijwel ongewijzigd. Standaard levert de U20 motor 135 SAE-Pk, bij 6000rpm, met de door Hitachi gebouwde SU carburateurs van 46mm. Topsnelheid 195km/h, gewicht 910kg. De SR/2000 uitvoering was alleen te herkennen aan een andere grille t.o.v. de SP (3 spijltjes gecentreerd in het midden met daarin een embleem met een D).

USA 2000 (SRL 2000) 1969

Er werd ook een SR-sportpakket verkocht als optie. Met de als optie verkochte Mikuni-Solex dubbele carburateurs levert de motor 15Pk meer (dus nu 150 SAE Pk!)bij hetzelfde toerental. Hierbij behoorde ook een groter inlaatspruitstuk, andere nokkenas, groter luchtfilter en een groter oliecarter (7,1 i.p.v. 4,1ltr). Ook een 5-bak met kortere overbrengingsverhoudingen en een veranderde achteras overbrenging. Het sportpakket heeft een topsnelheid van 205km/h. De SR was de snelste Datsun van zijn tijd. (Toen der tijd in Amerika hadden de rivalen een stuk minder onder de kap, MG-B: 98BHp en Sunbeam Alpine: 100BHp).

Meer info over de Fairlady kun je vinden op www.datsunfairlady.nl

Datsun 240Z (S30):

In 1964 was men al bezig met het ontwerpen van een sportwagen specifiek voor de Amerikaanse markt. Nissan betrok de Duitse Albrecht Goertz bij hun nieuwe project, vanwege zijn kennis met de Amerikaanse smaak en als ontwerper. Goertz ontwikkelde samen met Nissan designers een hard-top coupe met 2 ruimere zitplaatsen dan de gemiddelde Japanse maat. Het concept werd gebaseerd op auto's uit die tijd: Porsche 911 (welke door Goertz zelf was ontworpen) en de Jaguar E-type. Het ontwerp was eind 1964 klaar en had spaakwielen en klapkoplampen. Het prototype werd gebouwd bij Yamaha, met wie Nissan een afspraak had om de nieuw ontworpen Yamaha 2.0ltr motor met dubbele nokkenassen in te bouwen. Vanwege technische problemen met de motor is Nissan van dit idee afgestapt. Het schijnt dat Yamaha het idee meegenomen heeft naar Toyota, waar het verder ontwikkeld is in de 2000GT, die interessant genoeg dezelfde spaakwielen en klapkoplampen had. Een soort halfbroer dus. Toen in 1966 het project nieuw leven werd ingeblazen, werkte Goertz niet meer bij Nissan, maar veel kenmerken van het eerdere prototype werden doorgevoerd in het nieuwe ontwerp. Veel later toen de 280ZX werd geïntroduceerd, had Goertz enkele kritieken geuit welke gepubliceerd werden in "Car and Driver". Dit resulteerde tot wat modder gooien, maar werd correct opgelost door Nissan, middels een brief aan Goertz. Uiteindelijk kreeg je dus een "win-win situatie". In Nissan woorden:"Nissan designed the 240Z , but the real concept of the car was provided by Albrecht Goertz". In Goertz woorden:"They designed the car, but I showed them how".

Het was op de Tokio Motor Show in 1969 dat de Datsun 240Z voor het eerst aan het publiek werd getoond. Een mooi gelijnde slanke 2 zitter met lange lage neus, een 6 cilinder lijn motor met 2400cc inhoud. In Europa stond de eerste 240Z op de Autosalon in Brussel op 24 Januari 1970. In het voorjaar van 1971 kwam de 240Z op de Nederlandse markt en kostte toen €9.011,- Dit was toen een behoorlijk hoog bedrag.

Datsun 240Z 1970 USA

USA modellen zijn te herkennen aan de vele emblemen en hebben op de achterste wielkasten zijknipperlichten.

UK modellen zijn te herkennen aan de voor- en achterspoiler. Europese modellen hebben oranje knipperlichten op de voorbumper.

De eerste Z's hadden o.a: wieldoppen, verticale verwarmingsdraden in de achterruit, ventilatie roosters in de koffer en een 240Z embleem naast het achterste zijruitje.

Datsun 240Z 1972 UK

In 1972 kostte dezelfde Z €9.068,- en in 1973 €9.772,- in het laatste jaar 1974 was de prijs €9.872,-  De 240Z had een rijklaar gewicht van 1044Kg, 150Pk en een topsnelheid van boven de 200km/h.

De bekendste Nederlander die in de 240Z gereden heeft is Johan Cruyff. En in mei 1972 sierde dit duo de voorpagina van het autoblad "Autovisie". Ook stripfiguur Guust Flater is geen onbekende.

Johan Cruyff

 Guust Flater

In USA werd de Z een groot succes en wachtlijsten van meer dan een half jaar waren geen uitzondering. Dit was vooral te danken aan de uitzonderlijk lage prijs van een 240Z in USA.

Tot 1974  werden er in Nederland 232 exemplaren van verkocht. In totaal zijn er ruim 150.000 stuks van verkocht.

Meer info over de 240Z kun je vinden op www.datsun240z.nl

Datsun 260Z (S30):

Japan 260Z

Duitsland 260Z 2+2

Door de vooral in USA steeds strenger wordende uitlaatgasregels werd de 240Z vervangen door de 260Z. In december 1973 werd dan ook op de Tokio Motor Show de nieuwe 260Z gepresenteerd. De 260Z die daar stond had een verlengde dichte zogenaamde G-nose maar zou zo in Nederland nooit geleverd worden. Ook was er een 2+2* model. In Europa beleefde de 260Z zijn debuut in Geneve. Door de grotere cilinder inhoud van 2600cc moesten de prestaties van de zwaarder geworden 260Z gelijk blijven. Helaas ging dat niet helemaal op. De mooie lijn van de 240Z werd wel behouden en slechts wat kleine detailveranderingen werden bij de 260Z doorgevoerd.

De 260Z is herkenbaar aan de gewijzigde achterlichten, de achteruitrijlichten zitten nu niet meer bij de achterlichten geïntegreerd. Ook het interieur werd wat luxer. De plastic afwerking van de 240Z  werd vervangen door luxer tapijt. Het embleem Datsun op het voorscherm net achter de voorste wielen werd vervangen door 260Z.

In Nederland werd de 260Z  vier jaar lang verkocht, van 1974 tot 1978. In Amerika werd de 260Z slechts 1 jaar verkocht om daarna door de Datsun 280Z vervangen te worden. De Datsun 280Z werd nooit in Nederland verkocht. De eerste 260Z kostte in Nederland €12.954,- had 162Pk, rijklaar gewicht van de 2+2 is 1210Kg. In 1975 kostte de 2+2 €13.590,- en in 1976 €14.886,- In 1977 was dat €15.552,- en in het laatste jaar, 1978 €16.361,-

*) 2+2 staat voor 2 volwassenen + 2 kinderen (of 2 kratjes bier). 

Meer info over de 260Z kun je vinden op www.datsun260z.nl

Datsun 280Z (S30):

De 280Z was eigenlijk gewoon een 260Z maar dan met 2800cc injectiemotor en enkele detailveranderingen zoals de grotere bumpers met ingebouwde schokbrekers en iets bredere  banden. De laatste typen kreeg twee even lange luchtrooster in de motorkap. De 280Z was in 2 zitter uitvoering maar ook als 2+2 leverbaar. In maart 1975 kostte een Datsun 280Z 2 zitter in Amerika $6.284,-

280Z USA met luchtroosters in motorkap

280Z USA

Meer info over de 280Z kun je vinden op www.datsun260z.nl

Datsun 280ZX (S130)

In 1978 werd de eerste generatie Z vervangen door een geheel nieuw model. Dit werd de 280ZX. De Europese primeur was op de Autosalon in Parijs in November 1978. Een geheel vernieuwde carrosserie maar toch in grote lijnen overduidelijk een Z. In de 280ZX zit een 2800cc injectie motor. Dat was ook wel nodig want de ZX is zwaarder als een Z. De 2+2 weegt 1285kg. De 280ZX was leverbaar in 2+2 uitvoering maar ook als 2 zitter. De 2 zitter was 20cm korter. De 2 zitter kostte in 1979 €18.136,- en de 2+2 €20.863,- met automaat is de 280ZX nog eens €272,- duurder. Een leuk item aan de 280ZX was dat deze leverbaar was met zogenaamde T-bar. (Geen Targa want dan had er geen dakstijl meer tussen gezeten. En deze naam is gepatenteerd door Porsche, je weet wel dat merk van die platgeslagen en gekietelde kevers). Twee glazen dakpanelen die uitneembaar zijn, van bovenaf gezien hield je dan de vorm van een letter T over. Vandaar de naam T-bar.

De ZX was luxer als de eerste Zeds en werd in Amerika de best verkochte Zed aller tijden. In Amerika werd de ZX in 1981 met turbo geleverd, in Nederland moesten we daar tot 1983 op wachten. In 1983 kwam er in Nederland een 280ZX uit met wat kleine veranderingen zoals een 10pk sterkere motor, andere zijstukken bij de zijruitjes. (Zwart i.p.v. chroom). En andere in de kleur van de auto mee gespoten bumpers. Ook de bekleding van de stoelen werd wat luxer.  En er kwamen nieuwe 5 spaaks velgen onder die ook nog iets breder werden. De luchthappers op de motorkap kregen ook een iets andere vorm en werden met de kleur van de auto meegespoten. (Om nog een laatste verkoopstimulans te geven aan de laatste 1983 non-Turbo 280ZX modellen, worden deze standaard uitgevoerd met de Turbo motorkap). De standaard klok werd door een digitale vervangen. In de USA kon je als optie de 280ZX zelfs met compleet digitaal dashboard krijgen. Ook de naam Datsun wordt van 1983 naar 1984 langzaam veranderd in de naam Nissan. Eind 1983 komt er ook een Datsun 280ZX Turbo in Nederland uit. Deze ZX heeft 200PK, haalt een topsnelheid van 230 Km/u en weegt 1340Kg. De Turbo is uiterlijk herkenbaar aan de voor en achterspoiler en zwart gespoten raamomlijsting. Zonder T bar kost de Turboversie €26.545,- en met T-bar €27.727,-  In Amerika werd ook nog een 10th Anniversary model van de 280ZX uitgebracht ter ere van de 10^de verjaardag van de Z serie, een speciaal model met 2 kleuren schema van, goud met zwart of rood met zwart. Tegenwoordig is dat een zeer gezocht model.

Info uit Amerika is rood aangegeven en kan verschillen van de Europese markt.

Meer info over de 280ZX kun je vinden op www.datsun280zx.nl

Nissan 300ZX (Z31) '84 t/m '86:

Z31 UK

Z31 Duitsland

In augustus 1983 staan er in de Amerikaanse Road & Track al de eerste tekeningen van de nieuwe Z car. Een geheel vernieuwde Z met 3 liter V6 motor. Op 28 oktober 1983 zal de 300ZX aan het grote publiek getoond worden op de Tokio motor show. In 1984 zal de 300ZX in Geneve zijn gezicht laten zien. In de USA is de ZX als 2 zitter, 2+2, T-bar en zonder T-bar (de zogenaamde slick-top) leverbaar. Op 31 Oktober word de 300ZX in de Amerikaanse Autoweek nog als Datsun 300ZX gepresenteerd, maar al snel word dit Nissan 300ZX.

Voor de motor wordt voor het eerst afgeweken van de 6 in lijn en deze word in de 300ZX vervangen door een V6. De 300ZX wordt strakker gelijnd en de kenmerkende koplampmaantjes van de eerdere Z modellen worden vervangen voor elektronisch half gesloten koplampen, wat deze ZX een karakteristiek uiterlijk geeft. (Voor zover mij bekend de enige auto ooit geproduceerd).

In Nederland is deze ZX alleen als 2+2 met T-bar dak leverbaar. De standaard versie kost €25.454,- weegt 1390kg en heeft 170Pk. De Turbo versie kost €30.909,- weegt 1430Kg en heeft 228Pk. De Turbo is herkenbaar aan een luchthapper op de motorkap en aan de zwart/grijze sierlijsten i.p.v. chrome.

Ook van dit model kwam alleen in de USA een Anniversary model uit met zeer veel extra’s aan boord. Dit ter ere van het 50 jarig bestaan van Nissan. Leverbaar in de kleur zilver met zwart. De Anniversary 300ZX koste in Amerika $26.000,- In 1985 bereikte Nissan een mijlpaal door meer dan 1 miljoen Fairlady’s te hebben geëxporteerd. Vanaf 1960 met de eerste Fairlady Roadster tot nu de 300ZX.

Meer info over de 300ZX kun je vinden op www.nissan300zx.nl

Nissan 300ZX (Z31) '87 t/m '89:

In  maart 1987 werd op de beurs in Genève een vernieuwde 300ZX getoond. Een iets gemoderniseerde 300ZX met onder andere iets bollere spatborden, motorkap en rondere neus. De scherpe kantjes werden er een beetje vanaf gehaald. De bumpers werden nu ook helemaal in de kleur van de carrosserie meegespoten en meer in de carrosserie geïntegreerd. De achterlichten zijn smaller geworden en over de hele breedte. Minder fraai zijn de grote uitstekende stootblokken op de achterbumper waar de kentekenverlichting in verwerkt zit. Het interieur heeft luxere stoelen met o.a. elektronische verstelling. Stoelen en achterbank zijn voorzien van een zogenaamd krijtstreepje. Deurpaneel is iets anders van uitvoering. Het stuur is 3 spaaks geworden en de pookhoes is niet meer van rubber. Er kwamen ook weer andere velgen onder de wagen en het motor vermogen werd ook iets vergroot en komt met 10Pk erbij nu op 180PK voor de standaard en 230 PK voor de Turbo versie. Deze nieuwe versie weegt 1430 Kg. De Turbo uitvoeringen hebben geen luchthapper meer op de motorkap. Turbo versies zijn te herkennen aan de donker grijze 16 inch 'zaagblad' velgen en aan de zwart/grijze sierlijsten.

Ook van dit model komt een speciale editie, alleen in 1988 gebouwd, uiteraad voor de Amerikaanse markt en alleen in parelmoerwit te verkrijgen. De SS, wat staat voor Shiro Special, pochte met prestatie gerichte modificaties terwijl de AE van 1984 meer gericht was op luxe.

"In januari van 1988 hield Nissan "A White Sale." Als onderdeel van die verkoop promotie liet Nissan een speciale gelimiteerde editie van 1002 stuks uitkomen van het 300ZX Turbo SE model: de Shiro Special. De auto is in een speciale parelmoer witte lak gespoten, Shiro betekend wit in Japans.

De SS had het volgende als standaard uitrusting: (Geen opties; allemaal hetzelfde uitgevoerd)
- 1002 stuks, tussen 1/88 and 3/88
- Onderdeel van  "Nissan White Sale"
- VG30ET motor (Turbo)
- Handgeschakelde 5bak met overdrive en LimitedSlipDifferential
- 2 zitter
- T-bar
- Zwart interieur
- Recaro sportstoelen
- Parelmoer witte lak (returned as a regular option for '89)
- Witte 16" velgen
- "Europese" frontspoiler/luchthapper
- Analoog dashboard
- AM/FM cassette
- Niet verstelbare schokdempers, lichte uitvoering, zeer stevig
- Gebruikelijke climate control (schuif bediening)
- $1000,- meer dan de normale Turbo uitvoering

Maar 75 stuks zijn naar Canada geëxporteerd. Deze ZX'n hebben een speciaal identificatieplaatje met serienummer, wat net onder de versnellingspook schijnt te zitten."

Nissan 300ZX (Z31) ´86 "Wide Body":

In Amerika is er tussen deze 2 versies (1e type '84-'86 en 2e type '87-'89) trouwens nog een tussenmodel verkocht met alleen de rondere spatborden en de in de kleur meegespoten bumpers, maar nog met het eerste type front en kont. Dit model kwam in Amerika in 1986 op de markt als Wide body 300ZX.

Nissan 300ZX Twin Turbo (Z32):

In Maart 1989 komt er een geheel nieuwe 300ZX op de markt. Dit was een van de eerste super sportauto’s uit Japan. De 300ZX Twin Turbo met codenaam Z32. Een V6 motor met dubbele Turbo met ruim 280PK aan boord. In Nederland was wederom maar één model leverbaar, de 2+2 met turbo's. Terwijl in Amerika de wagen ook als 2 zitter en non turbo werd verkocht. In September beleeft de 300ZX zijn Europese debuut op de  autosalon in Frankfurt. In het voorjaar van 1990 is de Twin Turbo eindelijk in Nederland te koop. De prijs is €65.000,- en voor de automaat €66.818,- Voor velen een onbetaalbare natte droom.

De Twin heeft 282Pk en weegt 1590Kg, de topsnelheid is begrenst op 250Km/h. In 1993 kost de Twin Turbo al €72.727,- Dit is ook de eerste ZX waar een convertible van gemaakt word. Officieel dan wel te verstaan, want ook van eerdere versies waren convertibles te koop maar nooit officieel door Nissan gebouwd. Deze dus wel. Op de Tokio Motorshow verschijnt eind 1991 de eerste convertible 300ZXTT. In maart 1992 is deze ZX in Amerika te koop en kost bijna $40.000,- In Maart 1996 stopt Nissan met de verkoop van de 300ZXTT in Nederland. Hoofdoorzaak is de steeds strenger wordende emissie eis. In totaal zijn er 188 stuks in Nederland verkocht. De laatste catalogusprijs van de Twin Turbo is €83.272,- In Japan was de Z32 nog enkele jaren te koop.

350Z (Z33):

370Z:

Delen van deze tekst met dank aan Henk, Eric Munters, JeroenJ, Datsun.org, JosZzz, boek "Essential Datsun Z", boek "Autos die Geschichte machten; Nissan"